GS Võ Tòng Xuân

Ăn Tết theo lịch Trung Quốc có ít nhất 5 bất lợi

Cầm tiền chờ xin ấn Đèn Trần ngày

 Rằm Tháng Giêng. Ảnh Bee.net.vn

“Đã đến lúc chúng ta định nghĩa lại “bản sắc dân tộc” của sự ăn Tết theo lịch Trung Quốc trong bối cảnh nền kinh tế hội nhập thế giới. Dứt khoát chúng ta không nỡ hưởng thụ đến 3 – 4 tuần lễ Tết Dương lịch (DL) và Âm lịch (ÂL) gộp lại trong khi các nước đang dành thời giờ đua làm giàu” - GS. Võ Tòng Xuân

LTS: Bài viết dưới đây của GS Võ Tòng Xuân được đăng trên Thanh Niên số Xuân năm 2005. Đã 6 năm trôi qua, nhiều điều trong bài viết vẫn còn nguyên giá trị. Trong không khí hội hè đầu Xuân vẫn tưng bừng khắp nơi, Bee.net.vn xin trích đăng bài viết để độc giả cùng suy ngẫm.

Hiện nay ăn Tết Việt Nam theo lịch Trung Quốc với nhiều tập quán cổ truyền, có mấy bất lợi sau đây:

1- Mất cơ hội nắm bắt ngay thời cơ kinh doanh, giao thương với nước ngoài.

2- Mất thời giờ của nông dân lo chăm sóc lúa đông-xuân, vụ lúa tiềm năng cao nhất trong năm.

3- Gượng ép thời khóa biểu học tập và thi học kỳ của sinh viên học sinh, làm cho họ mất cả 2 tuần lễ học hành.

4- Dân chúng nhậu nhẹt, bài bạc dưới nhiều hình thức, rất tốn kém tiền của và thời gian học tập, tổn hại sức khỏe và tính mạng.

5- Lãng phí ngày làm việc trong khi quốc tế nghỉ Tết Tây.

Cho đến nay chỉ có Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam còn hưởng thụ 3- 4 tuần Tết ÂL và DL gộp lại. Các nước khác ở châu Á đã chuyển ngày nghỉ Tết theo DL từ lâu. Điển hình nhất là Nhật Bản, quốc gia Á châu giàu nhất thế giới. Một trong những lý do chính khiến Nhật Bản trở nên giàu có là nhờ sớm biết giao thương với Âu Mỹ, theo đúng phương pháp và tập quán Âu Mỹ. Vua Minh Trị Thiên Hoàng đã biết tranh thủ kỹ thuật của Tây phương, kể cả quyết định đổi tập quán ăn Tết của Nhật sang ăn Tết theo DL từ năm 1872, 19 năm sau khi hạm đội Mỹ tiến vào hải cảng Edo (bây giờ là Tokyo) năm 1853.

Tập quán ăn Tết DL bắt đầu từ ngày 31/12 DL đã được các nước Tây phương áp dụng sớm nhất vào đầu thế kỷ thứ 16 và các thế kỷ tiếp theo (theo Calendopaedia – Bách khoa chuyên lịch, nước Ý áp dụng năm 1522, Đức 1544, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha 1566, Tô Cách Lan 1600, Anh Quốc 1752, Nga 1918, Nam Tư và Rumani 1919). Còn Việt Nam chúng ta đến thời đại này vẫn còn nghỉ Tết theo lịch của Trung Hoa để chuốc lấy những lãng phí đã kể trên đây.

Đã đến lúc chúng ta định nghĩa lại “bản sắc dân tộc” của sự ăn Tết theo lịch Trung Quốc trong bối cảnh nền kinh tế hội nhập thế giới. Dứt khoát chúng ta không nỡ hưởng thụ đến 3 – 4 tuần lễ Tết DL và ÂL gộp lại trong khi các nước đang dành thời giờ đua làm giàu. Và dĩ nhiên chúng ta cũng không muốn để lỡ cơ hội đưa đất nước tiến nhanh đến phồn vinh. Nên thống nhất ăn Tết cùng lúc với các đối tác thương trường của chúng ta, chuyển các tập quán ăn Tết ÂL sang các ngày DL, và giảm dần ngày nghỉ Tết ÂL quá lê thê.

Các thế hệ trước của Việt Nam đã dám bỏ áo dài khăn đóng để mặc áo sơ mi, quần tây và bộ “complê”, thế hệ này đang sử dụng DL trong điều hành năm kế hoạch tài chính ngân sách, và đã dám từ bỏ pháo nổ thay vào bằng pháo bông, thì bước vào ngưỡng cửa thế kỷ 21 cũng phải dám thay đổi tập quán ăn Tết ÂL rất tốn kém và phi kinh tế như hiện nay.

Chúng tôi tin tưởng vào sự sáng suốt nhận thức của mọi người Việt Nam tiến bộ có quyết tâm chiến thắng trong mặt trận hội nhập kinh tế toàn cầu.

GS Võ Tòng Xuân